Mezopotamia:
Dur-Szarrukin
Jednym z wielkich odkryć archeologicznych w Mezopotamii jest Dur-Szarrukin, państwo położone ok. 20 km od Niniwy będące niegdyś stolicą państwa asyryjskiego w czasie panowania Sargona II.
Dur-Szarrukin powstało na rozkaz Saragona II, a budowa miasta trwała ok. 10 lat. (717 r. p.n.e. - 707 r. p.n.e.) Tempo budowy wskazuje na wielką liczbę robotników, którymi byli jeńcy wojenni, wykwalifikowani rzemieślnicy i artyści, którzy mieli także zaludniać miasto, by uczynić z nich "dobrych Asyryjczyków".
Dur-Sharrukin otoczone było potężnym ceglanym podwójnym murem wzmocnionym wieżami. Do miasta prowadziło siedem masywnych bram ze strzegącymi je lamassu. Zarówno mury, jak i bramy miały swoje określone nazwy i poświęcone były konkretnym bogom. W środku znajdowały się liczne pałace i świątynie, które tworzyły odrębny królewski kompleks – swego rodzaju dzielnicę świątynno-rządową, znajdującą się w północnej, odgrodzonej również potężnym murem z wieżami i masywną bramą, od reszty części miasta. Cały ten kompleks pałacowo-świątynny wkomponowany był w północne mury obronne, wystając nawet poza ich linię, tworząc występ na zewnątrz. W tej tzw. cytadeli lub górnym mieście, znajdowały się również pałace wielmożów, a całość rozbudowana była na terasie wzniesionej na sztucznie usypanym wzgórzu, przez co dominowała nad resztą tzw. dolnego miasta. W południowo-zachodniej części miasta znajdowała się cytadela-arsenał, która, podobnie jak górna, również była wkomponowana w linię murów miejskich, aczkolwiek była znacznie mniejsza od tamtej.
*Jeden ze wspomnianych wcześniej lamassu*
Nie wiele wiadomo jednak o zabudowaniach i rozplanowaniu dolnego miasta. Prawdopodobnie było ono siecią ulic i domów mieszkalnych, jednak nie ma zbyt wielu śladów. Śmierć Saragona prawdopodobnie przerwała rozwój stolicy, więc część ta nie była zbyt rozbudowana i zaludniona.
Dur-Szarrukin, obok innych miast asyryjskich był przykładem znakomitej znajomości założeń urbanistycznych w starożytnej Asyrii. Miasto zostało z góry starannie zaplanowane i wybudowane z godną podziwu znajomością rzeczy. Nie zapomniano przede wszystkim o walorach militarnych – obok standardowych obwarowań zbudowano szeroką, wybrukowaną drogę – arterię wylotową, służącą wymarszowi na wojnę armii królewskiej.
W 1843 r. francuski konsul w Mosulu, Paul-Émile Botta, rozpoczął wykopaliska na wzgórzu Kujundżyk, jednak po krótkim czasie przeniósł się do Chorsabadu, gdzie prawie od razu trafił na ślady Dur-Sharrukin. Co chwilę odnajdywał nowe zabytki, które wysyłał do Francji. W 1852 roku zakończył prace w przekonaniu, że wykopał już wszystko co było wartościowe. Po Francuzach pracę podjęli Anglicy, których odkrycia zasilały brytyjskie muzea. W latach 1852-1854 pracami w Dur-Szarrukin kierował Victor Place, który odkrył dalszą część pałacu. Następne większe prace wykopaliskowe w stolicy Sargona przeprowadzano w latach 1928-1935 przez Instytut Orientalny w Chicago. Odkryto wówczas kilka pałaców i wielką świątynię boga Nabu, a także cytadeli-arsenału w południowo-zachodniej części miasta. Świątynię boga Sibitti odkryto przypadkowo w 1957 roku podczas budowy szosy. Archeolodzy iraccy przystąpili do jej odkopania i rekonstrukcji.
Niniwa
Niniwa było to miasto położone w północnej Mezopotamii, leżące nad brzegiem Tygrysu. Obecnie jest stanowiskiem archeologicznym "Ninawa" w Iraku, na północny wschód od Mosulu.
Najstarsze ślady osadnictwa na terenie Niniwy datuje się na VI tysiąclecie p.n.e., a w III tysiącleciu p.n.e. istniało już w tym miejscu dość znaczne jak na tamte czasy miasto, znane jako miejsce kultu bogini Inany. U schyłku II tysiąclecia p.n.e. królowie asyryjscy Assur-resza-iszi I i jego syn Tiglat-Pileser I, wybudowali tutaj swoje pałace.
Do dużego znaczenia doszła Niniwa w okresie nowoasyryjskim, kiedy to została obrana na stolicę Asyrii przez Sennacheryba, który władał tym państwem w latach 704-681 p.n.e. Z ogromnym rozmachem rozbudował on miasto, którego powierzchnia sięgnęła niemal 8 km2, a długość murów miejskich w obwodzie wynosiła ok. 12 km.
System murów obronnych miasta prezentował się imponująco: za pierwszym murem z kamienia o wysokości 4,5 m z regularnie rozmieszczonymi wieżami (również kamiennymi) stał mur z suszonej cegły, który miał szerokość ok. 15 m i wysokość 25 m. Na zewnątrz murów znajdowała się fosa o szerokości ok. 55 m. Sanheryb (lub jego inżynierowie) pomyślał również o stałym nawodnieniu zarówno fosy, jak i zasileniu strumienia Chosr przecinającego miasto, poprzez rozbudowę systemu kanałów, tam i akweduktów znajdujących się na północny wschód od miasta. Niektóre ze zbudowanych wtedy akweduktów są używane do dziś.
Za czasów Sanheryba i Aszurbanipala Niniwa przeżyła największy rozkwit. To bogate miasto zostało zdobyte i zniszczone przez Medów, Persów i Babilończyków w roku 612 p.n.e. W świetle wykopalisk ustalono, że walki toczyły się niemal na całej długości murów, ale najbardziej zacięte u północno-zachodniej części miasta, gdzie też siły medyjsko-persko-babilońskie przełamały mury na odcinku między bramami Nergala i Adada, wdzierając się do środka. Chociaż Niniwa nigdy się nie podniosła z poczynionych wtedy zniszczeń i nie osiągnęła już takiej świetności jak dawniej, to jednak miasto dalej funkcjonowało.
W czasach nowożytnych Niniwę odsłoniły wykopaliska archeologiczne. Już w 1820 r. starożytne miasto oglądał C.J.Rich, nie prowadząc co prawda wykopalisk, tylko dokonując "powierzchniowych oględzin". Niniwa stała się szerzej znana dzięki archeologicznym pracom wykopaliskowym prowadzonym od 1845 r. przez Austena H. Layarda. Odkryto bogate znaleziska architektoniczne: 12 km murów obronnych, pałace królewskie (Sanheriba i Aszurbanipala), a także liczne przykłady sztuki asyryjskiej oraz bibliotekę Aszurbanipala - bogaty zbiór tekstów zapisanych pismem klinowym na glinianych tabliczkach, które pozwoliły lepiej poznać historię nie tylko Asyrii, ale i całej Mezopotamii. W latach 1927-1932 na terenie Niniwy prowadził wykopaliska R.C.Thompson, który odkopał pozostałości świątyń Nabu i Isztar. W 1954 r. odkopano bramę prowadzącą do arsenału Sanheryba. Z kolei w l. 1965-1984 Irakijczycy prowadzili na szeroką skalę prace wykopaliskowe i rekonstrukcyjne, odtwarzając m.in. część północno-zachodniego muru i znajdujących się tam bram (wtedy też zauważono ślady intensywnych walk z 612 r. p.n.e.). Obecnie prace wykopaliskowe i rekonstrukcyjne trwają nadal, znacznie jednakże utrudnione przez sytuację polityczną w regionie.
Egipt:
Dolina Królów
Dolina Królów, Biban al-Muluk to dolina położona na terenie Teb Zachodnich będąca miejscem spoczynku królów Egiptu w okresie od XVIII do XX dynastii. Pierwszym faraonem, który nakazał budowę był Totmes I, a ostatnim Ramzes XI. Grobowce w Dolinie to wykute w skale kompleksy grobowe, składające się z ciągu licznych korytarzy i sal. Współczesnym badaczom udało się odnaleźć tylko jeden niesplądrowany grobowiec – Tutanchamona. W Dolinie Królów odkryto nie tylko miejsca pochówku, ale i niedokończone komory grobowe. W sumie archeolodzy natrafili na 64 grobowce oraz 20 rozpoczętych i nieukończonych budowli.
Sama dolina to właściwie dwie doliny położone obok siebie, zachodnia jej część zwana po prostu Doliną Zachodnią (WV) lub Doliną Małp oraz część wschodnia (KV), zwana Doliną Wschodnią.
Najbardziej znane grobowce odkryte w Dolinie Królów:
Dur-Sharrukin otoczone było potężnym ceglanym podwójnym murem wzmocnionym wieżami. Do miasta prowadziło siedem masywnych bram ze strzegącymi je lamassu. Zarówno mury, jak i bramy miały swoje określone nazwy i poświęcone były konkretnym bogom. W środku znajdowały się liczne pałace i świątynie, które tworzyły odrębny królewski kompleks – swego rodzaju dzielnicę świątynno-rządową, znajdującą się w północnej, odgrodzonej również potężnym murem z wieżami i masywną bramą, od reszty części miasta. Cały ten kompleks pałacowo-świątynny wkomponowany był w północne mury obronne, wystając nawet poza ich linię, tworząc występ na zewnątrz. W tej tzw. cytadeli lub górnym mieście, znajdowały się również pałace wielmożów, a całość rozbudowana była na terasie wzniesionej na sztucznie usypanym wzgórzu, przez co dominowała nad resztą tzw. dolnego miasta. W południowo-zachodniej części miasta znajdowała się cytadela-arsenał, która, podobnie jak górna, również była wkomponowana w linię murów miejskich, aczkolwiek była znacznie mniejsza od tamtej.
*Jeden ze wspomnianych wcześniej lamassu*
Nie wiele wiadomo jednak o zabudowaniach i rozplanowaniu dolnego miasta. Prawdopodobnie było ono siecią ulic i domów mieszkalnych, jednak nie ma zbyt wielu śladów. Śmierć Saragona prawdopodobnie przerwała rozwój stolicy, więc część ta nie była zbyt rozbudowana i zaludniona.
Dur-Szarrukin, obok innych miast asyryjskich był przykładem znakomitej znajomości założeń urbanistycznych w starożytnej Asyrii. Miasto zostało z góry starannie zaplanowane i wybudowane z godną podziwu znajomością rzeczy. Nie zapomniano przede wszystkim o walorach militarnych – obok standardowych obwarowań zbudowano szeroką, wybrukowaną drogę – arterię wylotową, służącą wymarszowi na wojnę armii królewskiej.
W 1843 r. francuski konsul w Mosulu, Paul-Émile Botta, rozpoczął wykopaliska na wzgórzu Kujundżyk, jednak po krótkim czasie przeniósł się do Chorsabadu, gdzie prawie od razu trafił na ślady Dur-Sharrukin. Co chwilę odnajdywał nowe zabytki, które wysyłał do Francji. W 1852 roku zakończył prace w przekonaniu, że wykopał już wszystko co było wartościowe. Po Francuzach pracę podjęli Anglicy, których odkrycia zasilały brytyjskie muzea. W latach 1852-1854 pracami w Dur-Szarrukin kierował Victor Place, który odkrył dalszą część pałacu. Następne większe prace wykopaliskowe w stolicy Sargona przeprowadzano w latach 1928-1935 przez Instytut Orientalny w Chicago. Odkryto wówczas kilka pałaców i wielką świątynię boga Nabu, a także cytadeli-arsenału w południowo-zachodniej części miasta. Świątynię boga Sibitti odkryto przypadkowo w 1957 roku podczas budowy szosy. Archeolodzy iraccy przystąpili do jej odkopania i rekonstrukcji.
Niniwa
Do dużego znaczenia doszła Niniwa w okresie nowoasyryjskim, kiedy to została obrana na stolicę Asyrii przez Sennacheryba, który władał tym państwem w latach 704-681 p.n.e. Z ogromnym rozmachem rozbudował on miasto, którego powierzchnia sięgnęła niemal 8 km2, a długość murów miejskich w obwodzie wynosiła ok. 12 km.
System murów obronnych miasta prezentował się imponująco: za pierwszym murem z kamienia o wysokości 4,5 m z regularnie rozmieszczonymi wieżami (również kamiennymi) stał mur z suszonej cegły, który miał szerokość ok. 15 m i wysokość 25 m. Na zewnątrz murów znajdowała się fosa o szerokości ok. 55 m. Sanheryb (lub jego inżynierowie) pomyślał również o stałym nawodnieniu zarówno fosy, jak i zasileniu strumienia Chosr przecinającego miasto, poprzez rozbudowę systemu kanałów, tam i akweduktów znajdujących się na północny wschód od miasta. Niektóre ze zbudowanych wtedy akweduktów są używane do dziś.
Za czasów Sanheryba i Aszurbanipala Niniwa przeżyła największy rozkwit. To bogate miasto zostało zdobyte i zniszczone przez Medów, Persów i Babilończyków w roku 612 p.n.e. W świetle wykopalisk ustalono, że walki toczyły się niemal na całej długości murów, ale najbardziej zacięte u północno-zachodniej części miasta, gdzie też siły medyjsko-persko-babilońskie przełamały mury na odcinku między bramami Nergala i Adada, wdzierając się do środka. Chociaż Niniwa nigdy się nie podniosła z poczynionych wtedy zniszczeń i nie osiągnęła już takiej świetności jak dawniej, to jednak miasto dalej funkcjonowało.
W czasach nowożytnych Niniwę odsłoniły wykopaliska archeologiczne. Już w 1820 r. starożytne miasto oglądał C.J.Rich, nie prowadząc co prawda wykopalisk, tylko dokonując "powierzchniowych oględzin". Niniwa stała się szerzej znana dzięki archeologicznym pracom wykopaliskowym prowadzonym od 1845 r. przez Austena H. Layarda. Odkryto bogate znaleziska architektoniczne: 12 km murów obronnych, pałace królewskie (Sanheriba i Aszurbanipala), a także liczne przykłady sztuki asyryjskiej oraz bibliotekę Aszurbanipala - bogaty zbiór tekstów zapisanych pismem klinowym na glinianych tabliczkach, które pozwoliły lepiej poznać historię nie tylko Asyrii, ale i całej Mezopotamii. W latach 1927-1932 na terenie Niniwy prowadził wykopaliska R.C.Thompson, który odkopał pozostałości świątyń Nabu i Isztar. W 1954 r. odkopano bramę prowadzącą do arsenału Sanheryba. Z kolei w l. 1965-1984 Irakijczycy prowadzili na szeroką skalę prace wykopaliskowe i rekonstrukcyjne, odtwarzając m.in. część północno-zachodniego muru i znajdujących się tam bram (wtedy też zauważono ślady intensywnych walk z 612 r. p.n.e.). Obecnie prace wykopaliskowe i rekonstrukcyjne trwają nadal, znacznie jednakże utrudnione przez sytuację polityczną w regionie.
+Egipt:
Dolina Królów
Dolina Królów, Biban al-Muluk to dolina położona na terenie Teb Zachodnich będąca miejscem spoczynku królów Egiptu w okresie od XVIII do XX dynastii. Pierwszym faraonem, który nakazał budowę był Totmes I, a ostatnim Ramzes XI. Grobowce w Dolinie to wykute w skale kompleksy grobowe, składające się z ciągu licznych korytarzy i sal. Współczesnym badaczom udało się odnaleźć tylko jeden niesplądrowany grobowiec – Tutanchamona. W Dolinie Królów odkryto nie tylko miejsca pochówku, ale i niedokończone komory grobowe. W sumie archeolodzy natrafili na 64 grobowce oraz 20 rozpoczętych i nieukończonych budowli.
Sama dolina to właściwie dwie doliny położone obok siebie, zachodnia jej część zwana po prostu Doliną Zachodnią (WV) lub Doliną Małp oraz część wschodnia (KV), zwana Doliną Wschodnią.
Najbardziej znane grobowce odkryte w Dolinie Królów:
- Grobowiec Tutanchamona
- Grobowiec Setiego I
- Grobowiec Amenhotepa II
- Grobowiec Ramzesa I
- Grobowiec Ramzesa V i Ramzesa VI
- Grobowiec Merenptaha
Spektakularne odkrycie piramidy
Na początku 2014 r. w pobliżu starożytnej osady Edfu, w południowym Egipcie archeolodzy odkryli piramidę, która jest starsza od słynnych piramid w Gizie o co najmniej o kilka dekad.
Odkryta piramida schodkowa ma aż 4600 lat i jest jest jedną z tzw. "prowincjonalnych" piramid budowanych przez faraona Huni.
Piramida, która dawniej osiągała wysokość ponad 13 metrów, dziś ma niecałe 5 metrów wysokości. Na przestrzeni wieków kamienne bloki były wielokrotnie plądrowane, swoją rolę odegrały także czynniki atmosferyczne.
Piramidy prowincjalne są rozproszone na terenie środkowego i południowego Egiptu, wewnątrz nie mają wybudowanych komnat i nie były przeznaczone do pochówku. Ich przeznaczenie do dziś pozostaje zagadką. Naukowcy podejrzewają, że mogły być wykorzystywane jako symboliczne pomniki, budowane ku czci władców południowych prowincji.
Źródła:
-wikipedia.org
-historia.focus.pl
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz